Sinds 1 mei jl. is de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) afgeschaft. De VAR was bedoeld als
hulpmiddel voor de beoordeling van een arbeidsrelatie. Het onderscheid tussen een
zelfstandige en een werknemer is van belang voor de vraag of er sprake is van inhoudings-
en premieplicht voor de loonheffing en verzekeringsplicht voor de werknemersverzekeringen.
Door middel van het aanvragen van een VAR kon op basis van de door de opdrachtnemer
verstrekte informatie een oordeel worden gegeven over de fiscale kwalificatie van het
inkomen voor de inkomstenbelasting.
Reden om de VAR af te schaffen was de beperking in de handhavingsmogelijkheden voor de
Belastingdienst. Omdat de Belastingdienst bij een afgegeven VAR niet kon handhaven bij de
opdrachtgever, kwam er nieuwe wetgeving die handhaving bij de opdrachtgever mogelijk
maakte. Sinds 1 mei 2016 geldt de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA).
Wat is er nu precies veranderd?
Met deze wet vervalt de bestaande ‘werkvergunning’ voor freelancers. Het kabinet vond dat
de VAR zorgt voor schijnzekerheid. De omstreden VAR-verklaring is vervangen door de
zogenoemde ‘modelovereenkomst’. De nieuwe contractvorm zou zzp’ers meer bescherming
bieden tegen misbruik door opdrachtgevers.
De nieuwe wet veroorzaakte paniek bij veel zpp’er en hun opdrachtgevers. De freelancers en
bedrijven vrezen papieren rompslomp en fiscale risico’s. Zij klagen over administratieve
rompslomp. Freelancers zijn bang dat zij niet meer aan de bak komen, en de bedrijven die
hen inhuren schrikken terug voor de extra risico’s waaraan ze voortaan worden blootgesteld.
Is die angst terecht?
Dat denk ik niet. Het is goed mogelijk om afspraken te maken waarbij jouw positie als een
zelfstandige kan worden gekwalificeerd. In veel gevallen is het duidelijk dat er sprake is van
een zelfstandige. Maar let op dat de uitvoering van de overeenkomst in werkelijkheid gelijk is
aan de gemaakte afspraken.
Modelovereenkomst belastingdienst
De Belastingdienst stelt de door haar goedgekeurde modelovereenkomsten beschikbaar.
Wees voorzichtig met het gebruik hiervan. De modelovereenkomsten die op de site van de
Belastingdienst staan, zijn weliswaar door de belastingdienst goedgekeurd maar beoordeeld
met het oog op de medeverantwoordelijkheid van de opdrachtgever. Dit betekent dat alleen
de onderwerpen waarop de opdrachtgever beslissende invloed heeft zijn beoordeeld. Andere
punten – zoals de hoeveelheid opdrachtgevers van de zelfstandige en de investeringen die
hij doet – zijn geen onderdeel van de overeenkomst maar deze onderwerpen zijn evenwel
van belang.
Daar komt bij dat de modelovereenkomsten ziet op de kwalificatie van het wel / niet
zelfstandig zijn, maar andere kwesties die vastgelegd moeten worden, niet regelt. De grote
valkuil is dus dat je denkt dat je er met een door de Belastingdienst gekeurde overeenkomst
wel bent, maar dit in veel gevallen onvoldoende is om je zaken goed geregeld te hebben.
Op 25 mei jl. is dit onderwerp aan de orde geweest tijdens de kennissessie. De presentatie
kun je hier downloaden. Voor meer informatie kun je contact opnemen met Hanneke Mauritz
(www.mauritzadvocatuur.nl), tel: 0348 – 342132 / 06-8182 0277 en email: info@mauritzadvocatuur.nl